Çanakkale'nin Akıllı Şehir Yolunda Dev Buluşması

62 yıl önce Çanakkale’nin Çan ilçesinde temelleri atılan ve doğduğu topraklara hizmet etme anlayışını her daim öncelikli tutan Kale Grubu, Çanakkale’nin “akıllı şehir” vizyonuyla büyümesine katkı vermeyi sürdürüyor. Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşmesi için çalışan Türkiye Bilişim Vakfı iş birliğinde ve projenin saha ve raporlama çalışmalarını üstlenen Novusens Akıllı Şehirler Enstitüsü yürütücülüğünde, Çanakkale’nin yaşanabilirliğine ve sürdürülebilirliğine teknoloji aracılığı ile katkıda bulunarak kentin rekabet gücünü ulusal ve küresel ölçekte yükseltmek amacıyla 2017 Şubat ayında hayata geçen Aklım Fikrim Çanakkale projesinde önemli bir aşamaya gelindi. Projenin üçüncü yılında, ilk kez böylesine kapsamlı ve kentin dönüşümü için model olabilecek, “Sürdürülebilir ve Akıllı Şehirler: Aklım Fikrim Çanakkale” temasıyla uluslararası bir konferans düzenlendi.

19 Eylül 2019 tarihinde, Çanakkale Troya Müzesi’nde gerçekleşen konferansta Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, Türkiye Bilişim Vakfı Başkanı Faruk Eczacıbaşı, Dışişleri Bakanlığı AB Başkanlığı Mali İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdür Vekili Bülent Özcan, Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Hollanda İstanbul Başkonsolosu Bart van Bolhuis ve Dünya Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı yetkililerinin de aralarında bulunduğu, uzmanlar, fikir ve düşünce liderleri, akademisyenler, iş dünyası ve teknoloji liderleri gibi değerli konuşmacılar,sürdürülebilir ve akıllı şehirler kavramı hakkında bilgi ve deneyimlerini paylaştılar.

Dünyadan örnek uygulamalar ve deneyim paylaşımları ile sürdürülebilir ve akıllı şehirler konularına ışık tutulması ve Aklım Fikrim Çanakkale çatısı altında Çanakkale için yeni fikirler geliştirilmesi hedefiyle hayata geçen konferans kapsamında, “Sürdürülebilir ve Akıllı Hareketlilik”, “Sürdürülebilir ve Akıllı Çevre” ana oturumları ile “Sürdürülebilir ve Akıllı Ekonomi”, “Akıllı ve Kapsayıcı Şehirler”, ve Dış İşleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen AB Türkiye Şehir Eşleştirme Hibe Programı kapsamında planlanan “Şehir Eşleştirme ve Akıllı Şehirler” olmak üzere üç paralel oturum düzenlendi.

Toplamda yedi oturumda alanında uzman 33 konuşmacıyı ağırlayan Konferans, her yıl 16-22 Eylül tarihleri arasında yürütülen, şehirleri sürdürülebilir ulaşım tedbirleri geliştirmeye ve desteklemeye teşvik eden Avrupa Hareketlilik Haftası’nda düzenlenerek ilgili haftanın etkinliklerinden biri oldu.

Konferansta aynı zamanda, Hollanda'nın bisiklet kültürüne odaklanan ve coğrafi olarak bisiklet kullanılabilecek yerleşim merkezlerine model oluşturan “Neden Pedal Çeviriyoruz? (Why We Cycle?)”isimli belgesel gösterimi gerçekleştirildi.

Konferansın açılışında bir konuşma yapan Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, Kale Grubu olarak doğdukları topraklara sürdürülebilir değerler katmak için çalıştıklarını ifade etti. Çanakkale’nin potansiyelini gerçekleştirmesine ve akıllı şehir vizyonuna katkı vermeyi önemsediklerini söyleyen Okyay “Hayata geçirdiğimiz ve planladığımız projelerle Çanakkale’nin tarihi, kültürel ve doğal mirasına sahip çıkarken, yarını bugünden anlamlı kılmak ve gelecek nesillere yaşanabilir bir şehir bırakmak için çalışıyoruz.” dedi.

Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı Faruk Eczacıbaşı da TBV olarak “akıllı şehir” kavramıyla beş yılı aşkın bir süredir yoğun bir şekilde ilgilendiklerini belirtirken “Çanakkale’nin bu yolda ülkemizde önemli bir adım atması ve bunu TBV ve Novusens ile birlikte atmış olması bizim için büyük bir onur kaynağı” dedi.

Konferansın ardından 2018 Troya Yılı kapsamında OPET tarafından Arkeo-köye dönüştürülen Tevfikiye’de OPET desteğiyle gün batımı kokteyli gerçekleşti. Davette aynı zamanda yerel ürünleri kullanarak iyi ve kaliteli yemeği herkes için erişilebilir yapma ilkesiyle hareket eden İtalyan restoranı Eataly’nin şefleri tarafından Çanakkale’nin yerel ürünleri ile hazırlanan yemekler servis edildi. Davete,Çanakkale 18 Mart Üniversitesi müzisyenlerinden oluşan Trio eşlik etti.

2017’den bugüne Aklım Fikrim Çanakkale

•             Projenin ilk ayağı olarak 30 Mart 2017 tarihinde, akıllı şehir kavramı konusunda aynı dili konuşabilmek ve aynı kavramlarda buluşabilmek amacıyla, akıllı şehir kavramını irdeleyen, akıllı şehir bileşenlerini, dünyadan en iyi akıllı şehir örneklerini, Akıllı Şehre Dönüşüm Modelini anlatan, Aklım Fikrim Çanakkale Projesi’ni açıklayan kapsamlı bir Akıllı Şehir Semineri düzenlendi.

•             Hemen ardından 31 Mart 2017’de Çanakkale’nin ilgili kamu, özel sektör, üniversite ve sivil toplum kurumlarıyla birlikte bir ortak akıl çalıştayı gerçekleşti. Çalıştayda, Çanakkale Akıllı Şehir Semineri özetlendi, mevcut güçlükler ve ihtiyaçlar akıllı şehir perspektifi ile tespit edilirken, çözüm önerileri geliştirildi ve Çanakkale Akıllı Şehir Vizyon Önerileri üzerinde çalışıldı. Aynı çalışma, 12 Nisan 2017 tarihinde Çanakkale Gençlik Dernekleri ile düzenlendi.

•             Türkiye’de ilk kez bu denli katılımcı anlayışıyla başlatılan ve tüm yerel paydaşların ortak bir heyecanla sahiplenmesiyle sürdürülen akıllı şehir projesinin çıktıları, Çanakkale’de 31 Mayıs 2017 tarihinde, geniş katılımla düzenlenen bir toplantıyla kamuoyuna sunuldu. Saha ekibi tarafından yapılan kapsamlı kaynak taramasının ardından yoğun saha ziyaretleri ile kent için durum tespiti derinleştirildi. Eş zamanlı olarak şehir genelinde akıllı şehir anketi yapıldı. Elde edilen bulguların ışığında bir akıllı şehir semineri ve iki ayrı ortak akıl çalıştayı gerçekleştirildi. Tüm bu çalışmalar sonucu ortaya çıkan bulgular, proje ekibi tarafından dünyadaki uygulamalar ışığında değerlendirilerek Çanakkale’ye özgü bir akıllı şehir yol haritası ve öneriler bütünü ortaya koyuldu.

•             11 Haziran, 24 Temmuz, 13 Eylül ve 28 Eylül 2018 tarihlerinde Aklım Fikrim Çanakkale Projesi kapsamında şehrin kurumsal kapasitesinin artırılmasına katkıda bulunmak ve akıllı şehirler konusunda bir dil birliği sağlamak için farklı hedef kitlelere hitap eden bir dizi eğitim düzenlendi.

•             Aklım Fikrim Çanakkale raporunun öncelikleri temel alınarak Çanakkale Belediyesi tarafından İspanya’nın Taragona Belediyesi ile birlikte “Akıllı Şehirler” deneyimini paylaşmak üzere sunulan proje teklifi, AB Türkiye Şehir Eşleştirme Hibe Programından yararlanmaya hak kazandı. (http://www.yereldeab.org.tr/sehireslestirme/Anasayfa.aspx)

•             Aklım Fikrim Çanakkale projesi ile ilgili detaylı bilgiye www.aklimfikrimcanakkale.org adresinden ulaşılabilir.