CHP Çanakkale Milletvekili Bülent Öz ´ün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına Verdiği Soru Önergesine Yanıt Geldi

CHP Çanakkale Milletvekili Bülent ÖZ, Emeklilikte Yaşa Takılan ve mağdur olan vatandaşlarımızın sorununa çözüm üretilmesi ve mağduriyetlerinin giderilmesine yönelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yazılı olarak cevaplandırılması ve Emeklilikte Yaşa Takılan Vatandaşlarımızın bilgilendirilmesi için 12.06.2017 tarihinde, 7/13788 sayılı yazılı soru önergesi vermişti.

CHP´li Bülent ÖZ ´ün, “İktidar Adaletini, Suriyeli ´ye Ücretsiz Sağlık Hizmeti Verip, Emeklilikte Yaşa Takılanı 53 tl Ödemeye Mahkum Ederek Sağlıyor” açıklamasını yaptığı soru önergesinde, “Çalışarak Devlete katkı sağlayan ve pirim gün sayısını dolduran emekçinin emekli olması en doğal hakkıdır” vurgusuyla ilettiği;

“1999 yılında çıkan yasa ile kaç kişi emeklilikte yaşa takılarak mağdur olmuştur?”, “Emeklilikte yaşa takıldığı için hak ettiği sağlık imkanlarından faydalanamayıp, sosyal güvence için kaç vatandaşımız Genel Sağlık Sigortası yatırmaktadır ve kaç vatandaşımız sağlıktan faydalanamamaktadır?”, “Sağlık Bakanının da belirttiği gibi Suriyelilere sağlıktan ücretsiz faydalanma imkanı verildiği gerçeğinde, hak ettiği sağlık güvencesini alabilmek için 53 TL ödemek zorunda kalan emeklilikte yaşa takılan vatandaşlarımız için bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz?”, “Ülkemizde yaşayan Suriyelere, Sosyal Güvenlik kapsamında bugüne kadar ne kadar para harcanmıştır? Ve emeklilikte yaşa takılanlar için yapılacak bir düzenleme ile giderilecek mağduriyetlerin maliyeti ne kadardır?”, “Emeklilik pirimi dolduğu halde yaşa takıldığı için kurumunda mecburen çalışmak zorunda kalan kaç vatandaşımız vardır?”, “Sosyal Devlet ilkesi ile uyuşmayan “Takılmaya Devam Edecekler” anlayışı ne zaman son bulacak? Ve emeklilikte yaşa takılanlar için bir düzenleme yapılacak mıdır?”

Sorularına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide SARIEROĞLU tarafından 68925832-610-E.4005459 sayılı yazılı yanıt geldi.

“Hükümet olarak istediği her konuda düzenleme ile mağduriyet giderebiliyorken, maalesef emeklilikte yaşa takılan vatandaşımız için düzenleme yapmaması vatandaşımızı umutsuzluğa sevk etmektedir” vurgusunu yineleyerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide SARIEROĞLU ´nun verdiği yazılı yanıtı değerlendiren CHP´li ÖZ, şunları ifade etti:

EYT VATANDAŞLARIMIZIN MAĞDURUDİYETİ, AKP´NİN ADALETSİZ GEREKÇELERİ YÜZÜNDEN GİDERİLMİYOR.

Başbakanlığı döneminde Tayyip ERDOĞAN ´nın da ifade ettiği ve herkesin bildiği gibi 1999 yılında İMF baskıları yüzünden bir gecede çıkan yasa ile milyonlarca vatandaşımız yaş engeline takılarak emeklilik haklarını kaybetmiş ve mağdur olmuştur. Fakat bu mağduriyetin giderilmesine hiçbir engel bulunmadığı halde adaletsiz gerekçeler ile mağduriyet giderilmiyor ve sürüncemede bırakılıyor.

Mağdur ailelere sahip çıkmak ve onlar için çözüm üretmek Sosyal Devlet Görevidir. Fakat milyonlarca Suriyeliye milyarlarca dolar harcayan AKP, Sosyal Devlet Görevini üstlendiğini ve mağdura sahip çıktığını ifade ederken, Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşlarımızın ve dolayısıyla ailelerinin yaşadığı mağduriyeti görmezden geliyor.

EYT VATANDAŞLARIMIZ İŞ BULAMIYOR, GSS ÖDEYEMEDİĞİ İÇİN SAĞLIKTAN FAYDALANAMIYOR

Ülkemizde gençlerimiz iş bulamıyorken, binlerce Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşlarımız, geçimini sağlamak ve ailesinin sağlık imkanlarını karşılayabilmek için iş aramakta fakat yaşı fazla diye iş bulmakta zorlanmaktadır.

Geçim derdinde olan Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşlarımızın mağduriyetleri giderilmediği gibi, sağlıktan faydalanabilmek için Genel Sağlık Sigortası Primi yatırma şartı getirilmesi, mevcut mağduriyeti arttırmaktadır. Genel Sağlık Sigortası prim ödeme miktarının azaltılmış olması mağduriyet gidermeye yetmez. İş bulamayan ve hak ettiği emeklilik şartlarını elde edemeyen vatandaşımız Genel Sağlık Sigortasını ödeyemediği için sağlık imkanlarından faydalanamamaktadır.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARA, AKP ÇÖZÜM DEĞİL SORUN ÜRETİYOR

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına verdiğim yazılısı soru önergesindeki sorularıma, Bakan Jülide SARIEROĞLU tarafından yanıt verilmek yerine, çözüme yönelik olmayan genel bir açıklama yazılmıştır. 15 yıldır AKP politikaları vatandaşımızın sorunlarına çözüm üretmekten uzak ve adeta sorun arttırmaya yöneliktir. Çünkü mağdur olan vatandaşımız erken emeklilik değil, yılını ve primini tamamladığı emeklilik hakkını istiyor.

ÇANAKKALE MİLLETVEKİLİ BÜLENT ÖZ ´ÜN SORU ÖNERGESİNE, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI JÜLİDE SARIEROĞLU´NUN VERDİĞİ YAZILI YANITI KAMUOYUNUN BİLGİSİNE SUNULMUŞTUR.

İŞTE BAKANLIĞIN YANITI:

Sosyal güvenliğin finansmanında kullanılan yöntemlerden biri dağıtım yöntemidir. Bu yöntemde cari dönemde çalışanlardan alınan primler, aynı dönemde aylık ve gelir alanlara ödenmektedir. Halihazırda Türkiye´de sosyal güvenliğin finansmanı dağıtım esasına göre yapılmakta ve Devlet sisteme doğrudan katkı yapmaktadır.

Dağıtım sisteminde denge hali, mevcut dönemin gelirleri ile aynı dönemin giderlerinin karşılanabilmesi halidir. Bu dengenin sağlanmasındaki en önemli unsur ise aktif/pasif dengesidir. Bir çalışan sigortalının kaç emekliyi finanse ettiğinin göstergesi olan aktif pasif oranı; ülkemizde 2016 yılında 1,91 olarak gerçekleşmiştir. Aktif pasif oranı emeklilik yaşından doğrudan etkilenen bir parametredir. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile emekli aylığına hak kazanmada yaş koşulu getirilmiş ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda da bu koşul aranmıştır.

Emeklilik sistemlerinde finansal sürdürülebilirliğin temel sigortacılık ilkeleri içinde devam edebilmesinde yaş en önemli parametrelerden biridir. Dolayısıyla, yaş ile ilgili bir düzenleme Kurumun aktüeryal dengesini olumsuz etkileyecek ve hazine transferlerinin artmasına sebep olacaktır. Bu kapsamda Kurumun temel amacı sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil, kolay erişilebilir, aktüeryal ve     mali açıdan sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal güvenlik sistemini yürütmektir.

Genel sağlık sigortası, kişilerin öncelikle sağlıklarının korunması, sağlık riskleri ile karşılaşmaları halinde ise oluşan harcamaların finansmanını sağlayan sigortadır. Ülkemizde 01/01/2012 tarihi itibariyle genel sağlık sigortası zorunlu olarak uygulanmaktadır.

Diğer yandan, 551O sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinde sayılan kişilere yine aynı Kanunun 63 üncü maddesinde sayılan sağlık hizmetleri sağlanmaktadır. 01/04/2017 tarihi öncesinde dört basamaklı genel sağlık sigortası bulunmaktaydı. Bu sistemde gelir  testi sonucuna göre hanede yaşayan kişi başına düşen gelir, asgari ücretin üçte birinin altında ise (592,50 TL´den az ise) GSS primleri Devlet  tarafından  karşılanırken, asgari ücretin  üçte biri ila asgari ücret arasında (592,50 ila 1.777,50 TL arası) 71,10 TL; asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında ise (1.777,50 ila 3.555 TL) 213,30 TL; asgari ücretin iki katından fazla ise (3.555   TL´den   fazla) 426,60   TL tutarında GSS primleri vatandaşımız tarafından ödenmekteydi.

O1/04/2017 tarihinden itibaren ise, bu sistem iki basamaklı hale getirilmiştir. Buna göre; gelir testi sonucuna göre hanede yaşayan kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinin altında ise [60/1-(c-1)] (592,50 TL´den az) GSS primleri devlet tarafından karşılanırken, asgari ücretin üçte birinin üstünde ise [60/1-(g-1)] (592,50´den fazla) 53,33 TL tutarında GSS primi vatandaşlarımız tarafından ödenmektedir.

Dolayısıyla, yeni düzenleme ile birlikte vatandaşlarımızın üzerindeki GSS prim yükü önemli ölçüde azaltılmıştır.