Hava Kirliliği Alarm Veriyor

Çanakkale Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan ‘Çanakkale İli Temiz Hava Eylem Planı´ Çan ilçesinde özellikle kış aylarında hava kirliliği sınır değerinin aşıldığını ortaya koydu. Hazırlanan raporda, önlem alınmadığı takdirde, gelecekte bu kirliliğinin insan sağlığını tehdit edebileceği vurgulandı.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü, Çanakkale Meteoroloji Müdürlüğü, ÇOMÜ Çevre Mühendisliği Bölümü, Çanakkale Belediye Başkanlığı, Temizlik İşleri Müdürlüğü, Çan Belediye Başkanlığı ve Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası katkılarıyla hazırlanan raporda, Çanakkale Merkez ilçe ve Çan ilçesindeki hava kirliliği değerlendirildi. Çanakkale merkezde, hava kirliliğinin, yıllar içerisinde azaldığı tespit edilirken, Çan´da 2014 yılı itibariyle, kış aylarında eşik değerin aşıldığı tespit edildi. Çan Belediyesiyle koordineli şekilde hazırlanan acil eylem planı, uygun bulunarak onaylandı.
Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından yayınlanan raporda, Ölçüm istasyon verileri değerlendirildiğinde Çanakkale-Merkez ilçe hava kalitesi değerlerinin (SO2 ve PM10) yıllar bazında azalma yönünde bir eğim gösterdiği ve son yıllarda sınır değerleri aşan gün sayısının olmadığı tespit edildi. Lapseki-Çardak istasyon verileri 2013-2014 yılı değerleri incelendiğinde kırsal alanda olduğu için herhangi bir Hava Kirliliği değeri tespit edilmedi. Raporda, Çan ilçesindeki sonuçlarında değerlendirildiği belirtilerek, “Çanakkale-Çan istasyonu hava kalitesi değerleri incelendiğinde özellikle kış ayları döneminde SO2 emisyon değerlerinin eşik değerleri aştığı ve insan sağlığını tehdit edici boyutlara ulaştığı tespit edilmiştir. Herhangi bir önlem alınmadığı takdirde, insan sağlığını tehdit edici boyutlara ulaşılması mümkündür” denildi.
Bölgedeki sanayi kuruluşlarının, hava kirliliğine bir etkisi olmadığı da vurgulanan raporda, “Kirlilik aşımlarının tamamı kış aylarında gerçekleşmiştir. Bölgede Sanayi kuruluşları bulunmasına rağmen yaz aylarında herhangi bir kirlilik aşımına rastlanmamıştır. Ayrıca ilçe Merkezinde doğalgaz şebekesi çalışmaları devem etmektedir. Ancak ilçe merkezinde Türkiye Kömür işletmelerine ait açık kömür ocağının bulunması, ısınma amaçlı doğalgaza geçişi cazip hale getirmemektedir. Bununla birlikte 2014 yılından itibaren yıllık PM10 değerlerinin düşmesi nedeniyle 2014 yılından itibaren partiküler madde sınır değerlerinin de her ay aştığı ve PM10 kirleticisi parametresinin de önemli bir sorun olduğu görülmektedir. İlçede üretilen kömür nedeniyle kömür kullanımının yüzde 90´ı yerli kömürlerle gerçekleşmektedir.
Muhtelif zamanlarda yapılan denetimlerde kazanların uygun teknikle yakılmadığı ve baca temizliklerinin düzenli yapılmadığı belirlenmiştir. İlçe merkezindeki açık kömür ocağında yağışlardan sonra kömürde yanma gerçekleşmekte ve Kükürtdioksit salınımı gerçekleşmektedir. İl Müdürlüğümüze gönderilen Sürekli Emisyon Ölçüm Verilerine göre bölgede faaliyet gösteren katı yakıtlı enerji üretim tesisi santral bacasından standartların üstünde Kükürtdioksit salınımı olduğu tespit edilmiştir” ifadelerine yer verildi.
İlçenin topoğrafik yapısının hava kirletici emisyonlarının seyrelmesine imkan tanımayacak şekilde dezavantajlı olması, ısıtma sisteminde kullanılan kalitesiz yakıtlar ile düşük vasıflı yakıtların iyileştirilme işlemine tabi tutulmadan kullanılması, yanlış yakma tekniklerinin uygulanması ve kullanılan yakma sistemlerinin işletme bakımlarının düzenli olarak yapılmamasına ek olarak bir çanak şeklinde olan ilçenin yıllık ortalama rüzgâr hızının çok düşük olması, motorlu araç sayılarının her geçen gün artması ilçenin hava kalitesinin olumsuz değerlere ulaşmasına yol açmıştır. Meteorolojik etkenler de (İnversiyon) kirleticilerin ilçe üzerinde toplanmasına ve kirlilik düzeylerinin artmasına katkıda bulunduğu da vurgulandı.
Raporda, kirlilik seviyesinin azaltılması için alınacak tedbirler de sıralandı. Buna göre; Çan ilçesindeki tüm resmi kurumların hizmet binası ve lojmanlarının ısıtma sistemlerinin doğalgaza çevrilmesi sağlanacaktır. (2016 yılı sonuna kadar) Okullarda ve resmi binalarda değiştirilmesi gereken pencerelerin çift camlı pencerelerle değiştirilmesi sağlanacak, Resmi kurumlar, lojmanlar ve yerleşim yeri içerisinde yer alan sosyal tesislerde ısı yalıtımına öncelik verilecektir.

İlçedeki konut, apartman ve siteler Belediye Başkanlığı personeli tarafından denetlenerek baca temizliğinin yapılması sağlanacaktır. İlçede bulunan ısı yalıtımı yapılmamış konutlar tespit edilerek ısı yalıtımı yaptırılması sağlanacaktır. Binalarda ısı kaçağının önlenmesi, pencerelerin çift camlı olması ve binalarda özellikle dıştan yalıtım yapılması hususlarının yakıt tasarrufuna katkıları konularında halkın bilgilendirilmesi sağlanacaktır. İnversiyon durumu hakkında Meteoroloji Müdürlüğü ile Çan Belediye Başkanlığı arasında haberleşme ağı kurularak Belediye Başkanlığınca halkın bilgilendirilmesi sağlanacaktır. İlçede faaliyet gösteren Kaleseramik Çanakkale Kalebodur Seramik San. A. Şirketine ait Seramik ürünleri üretim tesisine ait stok sahalarının kapalı hale getirilmesi sağlanacaktır. T.K.İ Çan Linyitleri İşletme Müdürlüğüne ait kömür ocağındaki kömür tutuşma olayının engellenmesi sağlanacaktır.
Şehir Merkezinde faaliyet gösteren ekmek fırınları bacalarının Belediye Başkanlığınca temizletilmesi sağlanacaktır. İlçeye 10 km. mesafedeki Elektrik Üretim A. Şirketine ait 18 Mart Çan Termik Santralinde kükürt tutma (desülfirizasyon) ünitesinin kurulması ve uygun şartlarda çalıştırılması sağlanacaktır. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı personelince ortaklaşa egzoz emisyon ölçüm denetimleri yapılacaktır. Alınacak önlemler konusunda bir an önce yerel basın yoluyla halka duyurular yapılacaktır.” Bütün bu eylemlerin, 2019 yılına kadar tamamlanması planlanıyor.